Praktyki zawodowe stanowią nieodłączny element kształcenia w szkołach branżowych. Uczniowie zdobywają w ich trakcie realne doświadczenie w przedsiębiorstwach, a za wykonywaną pracę otrzymują wynagrodzenie. Choć wysokość stawek określają przepisy, w rzeczywistości różni się ona w zależności od pracodawcy i branży.
Wynagrodzenie praktykanta w 1 klasie szkoły branżowej od 1 września 2025 r.
Od 1 września 2025 roku obowiązuje nowa minimalna stawka wynagrodzenia dla uczniów pierwszej klasy branżowej szkoły I stopnia. Zgodnie z przepisami, kwota ta stanowi 8% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej z poprzedniego kwartału, czyli z II kwartału 2025 roku.
📌 Dane z II kwartału 2025 r.:
▪ Przeciętne wynagrodzenie: 8748,62 zł
▪ 8% tej kwoty to 699,89 zł brutto miesięcznie
▪ Okres obowiązywania: 01.09.2025 – 30.11.2025
Oznacza to, że praktykant w 1 klasie szkoły branżowej otrzymywać będzie co najmniej 699,89 zł brutto miesięcznie.
Warto wiedzieć: To kwota minimalna. Pracodawca ma pełne prawo zapłacić więcej – szczególnie jeśli uczeń wyróżnia się zaangażowaniem, punktualnością i chęcią do nauki.
Jak obliczane jest wynagrodzenie uczniów szkół branżowych?
Wysokość wynagrodzenia uczniów odbywających praktyczną naukę zawodu reguluje Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych. Zgodnie z jego zapisami, miesięczne wynagrodzenie młodocianego nie może być niższe niż określony procent przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w kwartale bezpośrednio poprzedzającym okres obowiązywania danej stawki.
| Klasa / Rok nauki | Minimalne wynagrodzenie | Procent przeciętnego wynagrodzenia |
|---|---|---|
| 1 klasa | 699,89 zł brutto | 8% |
| 2 klasa | ok. 874,86 zł brutto | 10% |
| 3 klasa | ok. 1224,81 zł brutto | 14% |
Kwoty te są orientacyjne i zmieniają się co kwartał, ponieważ uzależnione są od średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej publikowanego przez GUS.
Wysokość wynagrodzenia zależna od momentu rozpoczęcia nauki zawodu
Wysokość wynagrodzenia ucznia szkoły branżowej zależy od tego, w którym kwartale rozpoczyna on praktyczną naukę zawodu. Stawki aktualizowane są co trzy miesiące i obliczane w oparciu o przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej z poprzedniego kwartału, ogłaszanego przez GUS.
Oznacza to, że praktykant, który rozpocznie naukę np. we wrześniu, otrzyma wynagrodzenie wyliczone na podstawie danych z II kwartału 2025 roku, natomiast osoba rozpoczynająca praktyki w grudniu lub marcu – według nowszej, zaktualizowanej podstawy.
Dane z ostatnich czterech kwartałów pokazują systematyczny wzrost płac:
▪ IV kwartał 2024 r. – 8 477,21 zł,
▪ I kwartał 2025 r. – 8 962,28 zł,
▪ II kwartał 2025 r. – 8 748,63 zł,
▪ III kwartał 2025 r. – 8 854,61 zł.
W rezultacie moment rozpoczęcia nauki ma bezpośredni wpływ na wysokość wynagrodzenia. Im wyższe przeciętne wynagrodzenie w poprzednim kwartale, tym wyższa minimalna stawka dla praktykanta.
Miesiąc rozpoczęcia nauki zawodu | Kwartał, z którego pochodzi podstawa GUS | Przeciętne wynagrodzenie (brutto) | 8% dla 1 klasy (w zł) | 10% dla 2 klasy (w zł) | 14% dla 3 klasy (w zł) |
|---|---|---|---|---|---|
Marzec 2025 | IV kwartał 2024 | 8 477,21 zł | 678,18 zł | 847,72 zł | 1 186,81 zł |
Czerwiec 2025 | I kwartał 2025 | 8 962,28 zł | 717,00 zł | 896,23 zł | 1 254,72 zł |
Wrzesień 2025 | II kwartał 2025 | 8 748,63 zł | 699,89 zł | 874,86 zł | 1 224,81 zł |
Grudzień 2025 | III kwartał 2025 | 8 854,61 zł | 708,37 zł | 885,46 zł | 1 239,65 zł |
Jak wynika z zestawienia, różnice między poszczególnymi okresami nie są duże, ale zauważalne. Uczeń rozpoczynający naukę zawodu w kwartale po ogłoszeniu wyższego przeciętnego wynagrodzenia może liczyć na kilkadziesiąt złotych więcej miesięcznie, co w skali roku przekłada się na realny wzrost dochodów z tytułu praktyk zawodowych.
Ile praktykant dostaje „na rękę”?
Kwota 699,89 zł brutto to nie to samo, co wynagrodzenie netto. Po potrąceniu składek ZUS i zaliczki na podatek dochodowy, praktykant otrzyma na konto około:
▪ ok. 620–640 zł netto miesięcznie
Dokładna kwota zależy od indywidualnych czynników, takich jak wiek ucznia, sposób rozliczania PIT, czy ewentualne ulgi podatkowe.
Co wlicza się w obowiązki praktykanta?
Praktykant nie jest pełnoprawnym pracownikiem, ale uczestnikiem przygotowania zawodowego. Jego zadania mają charakter edukacyjny i muszą być dostosowane do poziomu nauki. Do typowych obowiązków należą:
▪ obserwacja i nauka podstawowych czynności w zakładzie pracy,
▪ pomoc przy prostych zadaniach technicznych lub usługowych,
▪ utrzymanie porządku w miejscu pracy,
▪ uczestnictwo w szkoleniach wewnętrznych i instruktażach.
Pracodawca ma obowiązek zapewnić młodocianemu opiekuna praktyk oraz bezpieczne warunki pracy.
Czy pracodawca może płacić więcej?
Tak – i wielu tak robi. Choć minimalne wynagrodzenie jest ustalane odgórnie, pracodawcy coraz częściej oferują wyższe stawki w celu przyciągnięcia i utrzymania zdolnych uczniów. W dużych miastach czy branżach technicznych (np. mechanika, elektryka, gastronomia) stawki rzędu 800–1200 zł brutto miesięcznie nie należą do rzadkości, choć podkreślamy jeszcze raz – wszystko zależy od od polityki danego zakładu pracy, lokalnych realiów rynkowych oraz rodzaju wykonywanego zawodu.
Ile trwają praktyki?
Czas trwania praktycznej nauki zawodu zależy od zawodu i programu nauczania, ale zazwyczaj wynosi od 24 do 36 miesięcy. W praktyce oznacza to, że uczeń odbywa praktyki przez cały okres nauki w szkole branżowej I stopnia, czyli od 1 do 3 klasy.
Zajęcia praktyczne odbywają się zwykle 3–4 dni w tygodniu u pracodawcy, a pozostałe dni są przeznaczone na naukę przedmiotów ogólnokształcących w szkole. W okresie wakacyjnym uczeń może kontynuować naukę zawodu lub skorzystać z urlopu wypoczynkowego.
Jak wygląda umowa z praktykantem?
Uczeń odbywający praktyki zawodowe podpisuje z pracodawcą umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego. Jest to specjalny rodzaj umowy o pracę, regulowany przepisami Kodeksu pracy oraz Rozporządzeniem Rady Ministrów z 28 maja 1996 r.
Taka umowa ma na celu połączenie nauki teoretycznej w szkole z praktycznym przygotowaniem do wykonywania zawodu w zakładzie pracy.
Dokument powinien zawierać m.in.:
▪ nazwę zawodu, w którym uczeń odbywa naukę,
▪ czas trwania nauki (zazwyczaj od 24 do 36 miesięcy),
▪ wysokość wynagrodzenia należnego uczniowi,
▪ miejsce odbywania praktyk,
▪ obowiązki i prawa obu stron,
▪ sposób dokształcania teoretycznego (czy w szkole branżowej, czy w ośrodku dokształcania zawodowego).
Umowa jest podpisywana przez pracodawcę, ucznia oraz – w przypadku osób niepełnoletnich – jego rodzica lub opiekuna prawnego.
Po zawarciu umowy:
▪ pracodawca ma obowiązek zgłosić ucznia do ZUS,
▪ młodociany zostaje objęty ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym,
▪ przedsiębiorca może ubiegać się o refundację kosztów związanych z nauką zawodu z Funduszu Pracy lub budżetu samorządowego.
Takie zatrudnienie zapewnia uczniowi pełne prawa pracownicze, w tym m.in. prawo do urlopu wypoczynkowego (26 dni w roku po 6 miesiącach nauki), a także prawo do świadczeń zdrowotnych i wypadkowych. Dzięki temu praktyki zawodowe mają charakter nie tylko edukacyjny, ale też realnie przygotowują do przyszłej pracy i samodzielności zawodowej.
Kto finansuje wynagrodzenie praktykanta?
Wynagrodzenie wypłaca pracodawca, ale część kosztów może być refundowana. Przedsiębiorca może ubiegać się o zwrot części kosztów poniesionych na przygotowanie zawodowe młodocianych – z Funduszu Pracy lub z budżetu samorządowego.
Dlaczego stawki rosną co roku?
Rosnące stawki dla uczniów to efekt wzrostu średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, które systematycznie się zwiększa. W 2025 roku przekroczyło ono 8700 zł, co automatycznie podniosło również wynagrodzenia praktykantów.
Wnioski i najczęściej zadawane pytania
Od września 2025 roku uczeń pierwszej klasy szkoły branżowej otrzymywać będzie co najmniej 699,89 zł brutto miesięcznie, czyli ok. 630 zł netto.
To stawka minimalna, ustalana na podstawie przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. W kolejnych klasach stawka ta wzrasta odpowiednio do 10% i 14% średniej krajowej.
Dodaj komentarz